Terug naar: Activiteitenagenda
wit vlak
pijl Nieuwste pagina
pijl Archief 2006
pijl Archief 2005
pijl Archief 2004
wit vlak
pijl

Zoekscherm:


wit vlak

Home » Activiteiten » Archief 2008


Archief 2008
Afgesloten activiteiten uit 2008:

Broome: Japanse aanval op vluchtelingen uit Nederlands-Indië
zaterdag 31 mei 2008

20 mei 2008


De stichting Vriendenkring Aviodrome organiseert op zaterdag 31 mei een herdenkingslezing over 'Broome'.

'Broome' staat voor een zwarte dag in de geschiedenis van de Marineluchtvaartdienst, 66 jaar geleden. Silvano Jung, luchtvaartarcheoloog van de Charles Darwin University in Australië, heeft 'Broome' onderzocht en presenteert zijn conclusies in de Aviodrome. Met daarbij, voor het eerst in 66 jaar, nabestaanden van deze aanslag.

Japanse zeevliegtuigen vertrekken van vliegdekschip Shokaku voor de aanval op Pearl Harbor, op 7 december 1941. Op de voorgrond een Mitsubishi A6M Zero. | Foto: Wikipedia (Japan)
Japanse zeevliegtuigen vertrekken van vliegdekschip Shokaku voor de aanval op Pearl Harbor, op 7 december 1941. Op de voorgrond een Mitsubishi A6M Zero.
Foto: Wikipedia (Japan)

Japanse aanval op Broome, Australië
Op 3 maart 1942 denken enkele honderden vluchtelingen uit Nederlands-Indië opgelucht adem te kunnen halen als ze met hun Nederlandse 15 vliegboten landen op het water van Roebuck Bay bij Broome in Noordwest-Australië. In deze baai zijn ze echter in het geheel niet veilig, want het toeval keert zich tegen hen. Japanse gevechtsvliegtuigen (Mitsubishi Zero's) zijn onderweg naar het vliegveld van Broome om dit te bombarderen. Tot verbazing van de Japanners doemen er in de baai Roebuck Bay plotseling 15 Nederlandse, onbewapende vliegboten [PBY Catalina's] op en zij besluiten hun missie te wijzigen. In twintig minuten tijd voltrekt zich een ongelijke strijd, waarbij tientallen gewonden en honderd slachtoffers vallen. De meeste slachtoffers zijn nooit meer teruggevonden.
Onderzoek Silvano Jung
Sinds 2003 doet Jung onderzoek naar de vliegtuigwrakken van 'Broome' en heeft hij tien wrakken teruggevonden. Daarnaast heeft hij aanwijzingen voor de locaties van de andere wrakken. Met zijn onderzoek toont Jung het belang aan van de archeologie, namelijk het terughalen van verloren historie en cultuur en de herinneringen aan Nederlanders in de Tweede Wereldoorlog.

'Extra bijzonder': nabestaanden Broome aanwezig
Dankzij het onderzoek van Jung is er meer duidelijkheid gekomen over de toedracht van 'Broome' en de gevolgen voor de slachtoffers. Voor veel nabestaanden is er nu voor het eerst in 66 jaar gelegenheid om te kunnen herdenken. Op uitnodiging van de Marineluchtvaartdienst zullen daarom nabestaanden van 'Broome' aanwezig bij deze herdenkingslezing.

De lezing begint op zaterdag 31 mei om 14:00 uur bij het Nationaal Luchtvaart-Themapark Aviodrome op de luchthaven Lelystad. De entree voor de lezing bedraagt € 5,00. Voor nieuwe donateurs van de Vriendenkring is de lezing gratis. Aanmelden kan via vrienden@
aviodrome.nl
. De presentatie van Jung is in het Engels, maar wordt ondersteund met vele foto's en filmbeelden.
Een tweede bijzondere bijkomstigheid is dat Silvano Jung ná de lezing een rondvlucht zal maken met de Catalina. Dit is één van de typen vliegtuigen uit de Tweede Wereldoorlog die hij jaren heeft bestudeerd, maar waar hij nog nooit mee gevlogen heeft. De stichting Vrienden van de Catalina biedt alle aanwezigen de mogelijkheid aan om, tegen normaal tarief, mee te vliegen.

BRON
- Persbericht Aviodrome

Terug naar boven


De Week van de Indische brief
zondag 25 mei 2008 t/m zaterdag 31 mei 2008

5 april 2008


OVT (VPRO), JOB Film Producties, /Geschiedenis en Het Indisch Knooppunt organiseren in samenwerking met tal van andere organisaties van 25 mei tot 1 juni 2008 de Week van de Indische brief.

In de 19de en 20ste eeuw werd veelvuldig gebruik gemaakt van hét communicatiemiddel in die periode: de brief, verstuurd via de mailboot of - vanaf eind jaren twintig - per vliegtuig. Zakelijke brieven, maar ook brieven aan familie in Nederland, waarin veel wordt verteld over het gewone leven in Nederlands-Indië.
Veel van die brieven liggen nu ergens boven op zolder of in een reiskist en dreigen te worden weggegooid. De organisatoren van de 'Week van de Indische brief' proberen zoveel mogelijk oude brieven voor ondergang te behoeden door een oproep te doen om ze bij archieven onder te brengen.

Serie postzegels 'Moehammadijah' Nederlandsch Indië (1941) | Bron: Postzegelkrant

Programma
De 'Week van de Indische brief' vindt grotendeels plaats op de 50-jarige Pasar Malam Besar in Den Haag en omvat:
  • zondag 25 mei: live uitzending van OVT vanaf de Pasar Malam Besar, i.s.m. Radio Nederland Wereldomroep, waarin ingegaan wordt op de betekenis van brieven en een documentaire over gesproken brieven te horen zal zijn;
  • dinsdag 27 mei: 'Dag van de Indische brief', met een symposium over Indische brieven en historisch onderzoek met Els Bogaerts, Henk Schulte Nordholt, Gerard Termorshuizen, Florine Koning, Marjolein van Asdonck, Frank Okker, Eveline Buchheim, Gerard Leenders en Erik Willems. 's Middags is de première van de documentaire 'Met ons alles goed!' van Erik Willems. In deze documentaire worden amateurfilmbeelden uit Indië (1924-1930) samengebracht met de brieven die de echtgenote van de filmmaker aan familie in Nederland schreef;
  • zondag 1 juni: aandacht voor de 'Week van de Indische brief' in OVT.
Gedurende de hele week zijn op het digitale themakanaal /Geschiedenis oude filmbeelden uit Indië te zien.

In het kader van het behoud van brieven voor historisch onderzoek kunnen tijdens de gehele Pasar Malam Besar brieven afgegeven of gemeld worden bij de stand van Stichting Pelita. Het Koninklijk Instituut voor Land- en Volkenkunde (KITLV) garandeert dat deze brieven veilig worden ondergebracht bij een professionele archiefinstelling.

Meer informatie
Meer informatie over de 'Week van de Indische brief' is te vinden op weekvandeindischebrief.nl (online vanaf half april) en te verkrijgen via indischknooppunt@kitlv.nl of telefonisch op 071 5274822/2295 (contactpersonen: Fridus Steijlen en Mariëtte van Selm).

BRON
- Persbericht KITLV

ZIE OOK
- OVT met gesproken brieven van en naar Nederlands-Indië

Terug naar boven


Opera Attima: een verrassend Indisch-Haags initiatief
vrijdag 23 mei 2008 t/m zondag 25 mei 2008 en
maandag 27 mei 2008 t/m dinsdag 28 mei 2008

11 maart 2008


Ter gelegenheid van de 50ste verjaardag van de Pasar Malam Besar wordt in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag de opera 'Attima : episode uit het Javaanse leven' opgevoerd, het muziekdrama in twee delen van de Indische componist Constant van de Wall (1871-1945).

Attima (omslag) | Foto: Koninklijke Schouwburg, 's Gravenhage

Het uit 1903 daterende werk werd in 1917 uitgevoerd in de Franse bewerking van Léon Paschal in de destijds zeer bekende Théâtre de l'Opéra Français in Den Haag. Op initiatief van het Nederlands Muziekinstituut, Stichting Tong Tong en de Koninklijke Schouwburg komt de opera na ruim 100 jaar weer terug in de hofstad.

Attima kan worden gezien als "het product van nieuwsgierigheid en interesse in de ander", zo is te lezen op attima.nl. De muziek is populair-klassiek en wordt omschreven als 'Carmen op Java'. Van de Wall entte "Javaanse muzikale en theatrale structuren op Europees harmonisch fundament, waardoor een voor die tijd volstrekt nieuw idioom ontstond dat snel de Europese podia zou veroveren".

Attima, hier vertolkt door de Nederlandse sopraan Annemarie Kremer, is een Javaanse gamelan-danseres die is verliefd op de KNIL-onderofficier Armand. De liefde is wederzijds, maar Attima had al toegezegd te trouwen met de Javaan Kartono, een danser uit haar gamelangezelschap. Wanneer zij aan hem opbiecht van Armand te houden, gaat het drama van start.
De première van Attima is op vrijdag 23 mei 2008, waarna nog vier uitvoeringen volgen. Meer informatie is terug te vinden op attima.nl.
Op de Pasar Malam Besar (21 mei t/m 1 juni 2008) worden aangepaste fragmenten van de opera vertoond. De exacte speeldag(en) is/zijn nog niet bekend (gemaakt).

ZIE OOK
- De log Henk Mak van Dijk : Indische klassieke liederen van 23 september 2007.

Terug naar boven


Lezing 'Papoeavrijwilligerskorps' door Marc Lohnstein
zondag 13 april 2008

8 januari 2008


Op zondag 13 april 2008 belicht om 14.00 uur drs. Marc J. Lohnstein, militair-historicus in woord en beeld het kortstondig bestaan van het Papoea Vrijwilligers Korps (PVK) in het voormalige Nederlands Nieuw-Guinea.

De lezing vindt plaats in in het Arnhemse museum Bronbeek (Velperweg 147).
Het Papoea Vrijwilligers Korps werd in 1961 in Nederlands Nieuw-Guinea opgericht. Het korps had twee taken. Het moest de Papoea-bevolking betrekken bij de verdediging van de belangen van Nederlands Nieuw-Guinea. Ten tweede diende het bij te dragen aan de vorming van een toekomstig onafhankelijk West-Papoea. Uit alle onder Nederlands bestuur staande delen van land meldden zich 200 vrijwilligers. In Manokwari ontvingen zij een driejarige militaire en civiele opleiding.

Maar het liep anders.
Het conflict met Indonesië over de toekomst van Nederlands Nieuw-Guinea draaide uit op een militaire confrontatie. Het PVK moest vervroegd in actie komen.

Het PVK stelt zich op voor een cerimoniele gebeurtenis | Bron: Mariniers Museum Rotterdam, 2e museumbrochure Nederlands Nieuw-Guinea 1950-1962
Het PVK stelt zich op voor een cerimoniele gebeurtenis
Bron: Mariniers Museum Rotterdam

In 1962 vond de overdracht van Nederlands Nieuw-Guinea plaats aan een tussenbestuur van de Verenigde Naties. Het PVK overleefde de politieke veranderingen niet. Indonesië ontbond het PVK in 1963.

De toegangsprijs is € 9,00 (incl. museumentree). Inschrijving is noodzakelijk; dit kan via de website van de Volksuniversiteit Arnhem of via telefoonnummer 026 4422363.

LITERATUUR
- 'Verget ons niet' : met het Papoea Vrijwilligers Korps op patrouille / Casper van Bruggen
  In: Armamentaria, afl. 40 (2005), p. 212-231
  ISSN 0168-1672; ISBN 90-70793-28-8

Terug naar boven


Wieteke van Dort leest het Groot Rijswijks (Indisch) Dictee voor ten behoeve van Sahabat Kita
zaterdag 15 maart 2008

14 maart 2008


Morgen, zaterdag 15 maart 2008, wordt op het Interconfessioneel Makeblijde College (IMC) in Rijswijk het Groot Rijswijks (Indisch) Dictee gehouden ten bate van de sponsoractie Steun Sahabat Kita, een initiatief van drie Rijswijkse Rotaryclubs.

De opbrengsten zijn bedoeld voor de uitbreiding van een klein psychiatrisch centrum in Purworejo(Jawa Tengah).

Poster van het Groot Rijswijks (Indisch) Dictee | Foto: Steun Sahabat Kita

Thema van het dictee, dat is geschreven door Netty van Pesch, is de relatie tussen Rijswijk met Indonesië. Het dictee wordt voorgelezen door Wieteke van Dort.
De dictee wordt gejureerd door Ineke van der Wel-Markerink, (burgemeester van Rijswijk; voorzitter), Sean Clancy (directeur van het IMC) en Peter Mingaars (samensteller en eindredacteur van het Indisch Lexicon).

Op de speciaal voor het dictee opgezette website grootrijswijksdictee.nl is onder meer een verklarende woordenlijst (10 p. PDF) met Indische woorden en uitdrukkingen te vinden, een literatuuroverzicht (6 p. PDF) met informatie over de auteurs. Ook wordt een korte inleiding gegeven over de taalrelatie tussen het Nederlands en het Ind(ones)isch (1 p. PDF) .

Deelnemers aan het dictee moeten sponsors meebrengen. Deze sponsors betalen dan per goed geschreven woord een bedrag (bijv. 10 cent) dat ten goede komt aan het project Steun Sahabat Kita.
Er hebben zich op dit moment al zo'n 90 mensen ingeschreven, maar aanmelden is vandaag nog mogelijk.
Deelnemers worden om 13:00 uur verwacht op het IMC, locatie Henriette Roland Holstlaan 2 in Rijswijk.

De prijsuitreikingen, voor degenen die het meeste sponsorgeld hebben weten te vergaren, worden gedaan door de juryvoorzitter en Djauhari Oratmangun, Deputy Chief of Mission van de Indonesische Ambassade in Den Haag.

Berkat: Ward van Alphen, kinder- en jeugdpsychiater Curium-LUMC

Terug naar boven


Documentaire "De Schattenberg"
dinsdag 11 maart 2008

6 maart 2008


Op dinsdag 11 maart 2008 vertoont het IndoFILMcafé bij CineTwins in Malden de in 2007 door filmmaker en schrijver Monique Verhoeckx (1963) gemaakte documentaire "De Schattenberg".
Ze verwachtten een leuk hotel, maar kwamen in plaats daarvan in 1950 terecht in de barakken van Kamp Westerbork. Samen met twee Nederlands-Indische families, waaronder haar moeder, reist Verhoeckx terug naar het voormalige doorgangskamp.

Met z'n allen in een mooie oude bus lijkt het op een gezellig familie-uitje. Het weerzien met Westerbork, later omgedoopt tot De Schattenberg, roept allerlei tegenstrijdige herinneringen op. Aan Indonesië, waar sommigen een Jappenkamp overleefden, en aan de weinig gastvrije ontvangst in Nederland. De acht telescopen die op het terrein staan, fungeren als metaforische tijdmachines; een astronoom vertelt over het ontstaan van het heelal.

Ingang van de Schattenberg | Foto: Nationaal Archief

Archiefmateriaal van de koloniale periode is in de computer versneden met het Nederlandse landschap en oude foto's.

Het programma start om 19:30 uur.

Terug naar boven


Themabijeenkomsten in Bronbeek (2): De Batak (lezingen, expositie, dans & film)
zondag 20 januari 2008

15 december 2007


De stichting Kumpulan Bronbeek en de werkgroep Indisch Erfgoed Apeldoorn (IEA) organiseren op zondag 20 januari 2008 in samenwerking met het Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek het programma De Batak op het landgoed Bronbeek te Arnhem.

Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek | Foto: Kumpulan Bronbeek
Onderwerp van deze dag is de ondergang van de laatste koning der Batak, een volk op het Indonesische eiland Sumatra, rond 1900. Het programma is interessant voor iedereen van jong tot oud met belangstelling voor de historie en cultuur van het voormalige Nederlands-Indië en het huidige Indonesië.

Programma
De bijeenkomst op 20 januari 2008 omvat lezingen, een documentaire film, een interview, een dansvoorstelling en een bezoek aan de tentoonstelling over de Batak, die vanaf 20 januari in Museum Bronbeek te zien is.

Het programma omvat twee lezingen:
  • Harm Stevens (Legermuseum Delft):
    "Gedood werden Singamangaradja, zijn beide zoons en een volgeling" : pacificatie in de praktijk
    Singamangaradja, koning aller Batak, leidde jarenlang een zwervend bestaan in het oerwoud. In 1907 werd hij de dood ingejaagd, op de hielen gezeten door de gevreesde colonne van marechaussee-kapitein Christoffel. Stevens toont hoe een staaltje search and destroy avant la lettre resulteerde in het einde van een dynastie. Het was de apotheose van een decennialange guerrilla in Batakland.

Het elitecorps Marechaussee: de colonne van Kapitein Christoffel | Foto: Replica uit TAG 1944, orgineel collectie W.K.H. Ypes
Het elitecorps Marechaussee: de colonne van Kapitein
Christoffel, met voornamelijk Ambonezen,
komt terug van een nachtmars bij Sagala
in de buurt van het Tobameer.
Op de voorgrond met cape en stok Kapitein Hans Christoffel.
Foto: Replica uit het Tijdschrift Aardijkskundig
Genootschap (TAG) 1944, origineel uit
de collectie van W.K.H. Ypes.

  • Gábor Pusztai (Universiteit Debrecen Hongarije):
    Kapitein Christoffel : waarheid versus verbeelding in het verhaal Kapitein Christoffel van László Székely
    László Székely verrijkte de Indisch-Nederlandse literatuur met twee romans; twintig verhalen verschenen in diverse Hongaarse kranten en tijdschriften. Zijn oeuvre is geïnspireerd op zijn ervaringen in de tropen en vormt een merkwaardige mix van verbeelding, historie, ervaring en tijdgeest. Dit geldt ook voor zijn verhaal over kapitein Christoffel, een officier in de de Atjeh-oorlog. Ooit gevierd als held kreeg Christoffel vele onderscheidingen. Nu geldt hij als schandvlek in de koloniale geschiedenis en staat hij bekend als meedogenloze slachter. Wie was Christoffel volgens het verhaal van Székely, en wie was hij in werkelijkheid?
Vervolgens wordt de documentaire film Singamangaradja XII vertoond, ingeleid door de filmmaker.
Hans van den Akker interviewt de auteur Sitor Situmorang, die verwant is aan Singamangaradja, de laatste koning van de Batak.
De Batak dansgroep Tartar Bintang geeft tenslotte een dansvoorstelling.

De bijeenkomst vindt plaats in het Reünie- en Congrescentrum Kumpulan, op Landgoed Bronbeek (Velperweg 147 te Arnhem) van 10:00-15:00 uur. Een Indisch buffet en bezoek aan het museum Bronbeek zijn inbegrepen.

Voorinschrijving is vereist
Er is geen kaartverkoop ter plaatse. Inschrijven voor de afzonderlijke dagprogramma's à € 20,- is uitsluitend mogelijk via een formulier, dat kan worden aangevraagd bij Natalie Bosman-Bové van Kumpulan Bronbeek (maandag, dinsdag en donderdag ook telefonisch bereikbaar op 026-3763578).
Inschrijven kan tot één week voor de datum van het dagprogramma. Annuleren leidt niet tot restitutie. Per arrangement zijn maximaal 250 plaatsen beschikbaar. Honden zijn niet toegestaan.

Volgende bijeenkomsten in de reeks
10 februari 2008: Koloniale architectuur in Indonesië (lezingen)
16 maart 2008: Repatriëring uit Nederlands-Indië (lezingen & film)

Berkat: De bijeenkomsten worden mede mogelijk gemaakt door Microflown Technlogies te Arnhem.

Terug naar boven


Opera Jawa vanaf 20 september in Nederlandse filmtheaters
woensdag 19 september 2007 - woensdag 23 januari 2008

9 juli 2007


Traditionele en hedendaagse Javaanse muziek, dans en beeldende kunsten schitteren in Opera Jawa, de verfilming van een liefdesverhaal uit het eeuwenoude Ramayana-epos.
Het International Film Festival Rotterdam brengt de Indonesische speelfilm vanaf 20 september 2007 uit in de Nederlandse filmtheaters. In elk filmtheater wordt een lezing over de film gegeven. Regisseur Garin Nugroho komt naar Nederland om de première bij te wonen.

Opera Jawa is een kleurrijke en fantastische film. Het is zonder twijfel de meest uitbundige film uit het oeuvre van meester-filmmaker Garin Nugroho.

Beeld uit 'Opera Jawa' van Garin Nugroho (Indonesië, 2006) | Foto: Filmfestival Rotterdam

De film werd gemaakt in het kader van het New Crowned Hope project: een initiatief van de Wiener Festwochen ter gelegenheid van het Mozart-jaar 2006 onder artistieke leiding van Peter Sellars, waarbij voormalig IFFR-directeur Simon Field verantwoordelijk was voor het filmgedeelte. Het International Film Festival Rotterdam was nauw betrokken bij de film. Opera Jawa kon mede gemaakt worden dankzij een bijdrage van het Hubert Bals Fonds van het festival. De film werd geselecteerd voor de 36e editie begin 2007.

Nugroho vertaalde de grandeur van de klassieke opera met zijn samensmelting van muziek, drama en aankleding naar de muzikale, dramatische en decoratieve verschijningsvormen van zijn land en cultuur. In die mix vond hij als het ware een nieuwe kunstvorm uit waarin moderne dans, muziek en drama werd vermengd met traditionele stijlen. De artistieke top van Indonesië - componisten, choreografen, beeldend kunstenaars alsmede wayangspelers, dansers en gamelanspelers - werkte aan de film mee.

Het verhaal achter het levendige schouwspel is ontleend aan de Ramayana, het duizenden jaren oude, verhalende gedicht over Prins Rama en zijn vrouw Sita die wordt ontvoerd door de demon Ravana. In de film zijn het de pottenbakkers Setyo en Siti die evenals Rama en Sita in hun huwelijkse trouw worden beproefd. De film is dan ook niet alleen rijk in uitvoering en aankleding, maar ook in zijn vele subthema's die verwijzen naar maatschappelijke kwesties uit de min of meer prekoloniale periode waarin de film gesitueerd is.

Garin Nugroho | Foto: Femina-online.com

Biografie Garin Nugroho
Garin Nugroho (1961, Yogyakarta) voltooide in 1985 de filmacademie van Jakarta. Vóór zijn speelfilmdebuut maakte hij twee korte speelfilms en vijftien documentaires. Hij is tevens filmcriticus voor verschillende Indonesische kranten en docent aan de Universiteit van Indonesië. Het IFFR opende in 1999 met zijn speelfilm Leaf on a Pillow en ook zijn latere films zijn in Rotterdam vertoond. Nugroho is de invloedrijkste filmmaker van Indonesië, zijn films worden wereldwijd vertoond op vele filmfestivals.
Filmografie Garin Nugroho
Gerbong satu, dua/Wagon 1,2 (1984, short), Air dan romi/Water and Romi (1991), Cinta dalam sepotong roti/Love in a Slice of Bread (1991), Surat untuk bidadari/A Letter to an Angel (1994), Dongeng kancil untuk kemerdekaan/Kancil's Tale of Freedom (1995, doc), Bulan tertusuk ilalang/And the Moon Dances (1995), Daun di atas bantal/Leaf on a Pillow (1998), My Family, My Films and My Nation (1998, doc), Puisi tak terkuburkan/A Poet (2000), Layar hidup: Tanjang priok/Jakarta (2001, short doc), Aku ingin menciummu sekali saja/Birdman Tale (2002), ICON sebuah Peta Budaya (2004), Trilogi politik/Political Trilogy (2004, short), Of Love and Eggs (2004), Serambi (2005), Opera Jawa (2006).

IFFR online, in de filmtheaters en op DVD
Het International Film Festival Rotterdam is ook buiten de festivalperiode actief om geëngageerde en innovatieve kwaliteitsfilms uit de hele wereld een groter publiek te geven. Het festival brengt films uit in de filmtheaters en op dvd via het label Tiger Releases. Online zijn speelfilms te zien via www.tigeronline.nl en korte films (NPS New Arrivals) via www.cinema.nl In het voorjaar reist Tigers on Tour met drie bekroonde festivalfilms langs de filmtheaters. Najaar 2007 brengt het festival, in plaats van een Tigers on Tour-najaarseditie, twee speelfilms uit: vanaf 16 augustus 2007 Antonia van Tata Amaral en, vanaf 20 september 2007, Opera Jawa van Garin Nugroho.

Vertoningsdata Opera Jawa en lezingen:
  • 19 september 2007: feestelijke voorpremière Rialto, Amsterdam
  • 20 september t/m 10 oktober 2007: Rialto, Amsterdam
    met op 29 september 2007 een inleiding door Marc Westermann, Indonesiëkenner en docent aan het Nederlands Instituut voor Filmeducatie;
  • 21 t/m 23 oktober 2007: Provadja, Alkmaar
    met op 21 oktober 2007 de lezing van Westermann;
  • 25 t/m 31 oktober 2007: Verkadefabriek, 's Hertogenbosch
    met op 28 oktober 2007 de lezing van Westermann;
  • 1 t/m 14 november 2007, Lantaren/Venster, Rotterdam
    met op 4 november 2007 de lezing van Westermann;
  • 15 t/m 17 en 19 t/m 21 november 2007, Gigant!, Apeldoorn
    met op 20 november 2007 de lezing van Westermann;
  • 22 november t/m 28 november 2007, Lux, Nijmegen
    met op 25 november 2007 de lezing van Westermann;
  • 29 november t/m 5 december 2007, Lumière, Maastricht
    met op 2 december 2007 de lezing van Westermann;
  • 6 t/m 12 december 2007, 't Hoogt, Utrecht
    met op 9 december 2007 de lezing van Westermann;
  • 13 t/m 19 december 2007, Filmhuis, 's Gravenhage
    met op 13 december 2007 de lezing van Westermann;
  • 3 t/m 9 januari 2008, Chassé Cinema, Breda
    met op 7 januari 2007 de lezing van Westermann;
  • 17 t/m 23 januari 2008, Plaza Futura, Eindhoven
    met op 17 januari 2007 de lezing van Westermann.
N.B.: data onder voorbehoud, raadpleeg het programma van de filmtheaters.

ZIE OOK:
- Opera Jawa, vanaf 20 september : korting met je Backstagepas [Web document] VPRO Backstage 2007
  (11 september)
- Levie D. Film met lezing in Gigant [Web document] Stentor 2007 (16 november)

Terug naar boven


Sporen van Oorlog: fototentoonstelling van Jan Banning
donderdag 6 december 2007 - zondag 2 maart 2008

16 december 2007


Op donderdag 6 december 2007 startte in het Verzetsmuseum te Amsterdam de tentoonstelling Sporen van Oorlog : overlevenden van de Birma- en de Pakanbaroe-spoorweg.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog liet de Japanse bezetter zowel in het grensgebied van Thailand en Birma als op Sumatera een spoorlijn aanleggen door krijgsgevangenen en geronselde Aziatische burgers, de zogenaamde romusha's.
De leef- en werkomstandigheden van deze dwangarbeiders waren erbarmelijk. Velen overleefden de dwangarbeid niet. Meer dan een halve eeuw later ging fotograaf Jan Banning (1954) op zoek naar de gevolgen van deze ervaringen voor de overlevenden.

Zijn project Sporen van Oorlog bestaat uit portretten in foto's en tekst van vierentwintig mannen, die als dwangarbeider aan één van deze spoorbanen hebben gewerkt: zestien voormalige krijgsgevangenen - vijftien Nederlanders en één Indonesiër - plus acht Indonesische ex-romusha's, wonend op Sumatera en Java. Zij zijn gefotografeerd zoals ze destijds werkten: met ontbloot bovenlijf. Het onderwerp heeft een zeer persoonlijk uitgangspunt: Bannings grootvader werkte aan de Birma-, zijn vader aan de Pakan Baroe spoorbaan.

Sporen van Oorlog: fototentoonstelling van Jan Banning | Foto: Jan Banning

In 2005 opende het Verzetsmuseum reeds een permanente tentoonstelling over Nederlands-Indië ten tijde van de Japanse bezetting. Ter gelegenheid van de 66e herdenking van de oorlog in de Pacific toont het museum nu de foto's van Jan Banning. De wisseltentoonstelling is dagelijks voor publiek te zien van 7 december 2007 t/m zondag 2 maart 2008.

Jan Banning (1954) studeerde geschiedenis in Nijmegen. Hij werkt sinds 1981 als fotograaf. Zijn werk is verschenen in kranten en tijdschriften en te zien geweest op diverse solo- en groepstentoonstellingen in binnen- en buitenland.

Zijn werk beweegt zich op het grensvlak van journalistieke en beeldende kunst. Jan Banning heeft zich de laatste jaren toegelegd op diverse thema's, o.a. fotoseries van de lange termijngevolgen van oorlog en van de wereld van de bureaucratie. Zijn fotoserie over het dorp Dickson in Malawi was in 2006 goed voor de Zilveren Camera in de categorie series-portretten. Regelmatig verschijnen er reportages van hem in het blad 'M' - bijlage bij het NRC Handelsblad.

Sporen van oorlog is ook verschenen in boekvorm.

ZIE OOK
- Website van Jan Banning met portretten uit het boek;
- Eindstation Pakan Baroe 1943-1945 (Boekbespreking).

LITERATUUR
1. Sporen van oorlog : overlevenden van de Birma- en de Pakanbaroe-spoorweg / Jan Banning ; met
    bijdragen van Esther Captain en Wim Willems ; [eindred.: Will Tinnemans ; krt.: Frank van Workum].
    - Utrecht : IF Ipso Facto (Thorn : EF & EF [distr.]), 2003. - 143 p. : ill. ; 25 cm
    Bijbehorende tentoonstelling, geopend op 28 juni 2003 in Het Indisch Huis in Den Haag. - Met lit. opg.
    ISBN 90-77386-01-7; ISBN-13 978-9077386-01-9 geb. (€ 25,00)
2. Eindstation Pakan Baroe 1943-1945 : dodenspoorweg door het oerwoud / Henk Hovinga. - Amsterdam
    : Buijten & Schipperheijn, ©1996. - 4e herz. dr. met nooit eerder gepubl. historische feiten. - 344 p. :
    ill., foto's, CD-ROM [57:52 min.] ; 23 cm
    Met lit. opg., reg. - Oorspr. titel: Dodenspoorweg door het oerwoud. - Franeker [etc.] : Wever [etc.],
    1976.
    ISBN 90-6064-922-2; ISBN-13 978-9-060649-22-0 (€ 24,50)

ZIE OOK
1. DeCraene M. Sporen van oorlog [Web document] RNW Wereldomroep 2008 (27 maart)
2. Reportage over het boek Sporen van Oorlog [Audio document; 7'04"] RNW Wereldomroep 2008 (27 maart)

Terug naar boven


Naar het archief van 2007


wit vlak
© F. de Meijer 2001 -