Terug naar: Activiteitenagenda
wit vlak
pijl Nieuwste pagina
pijl Archief 2008
pijl Archief 2006
pijl Archief 2005
pijl Archief 2004
wit vlak
pijl

Zoekscherm:


wit vlak

Home » Activiteiten » Archief 2007


Archief 2007
Afgesloten activiteiten uit 2007:

Congres 'Oorlog, erfgoed en herinnering'
dinsdag 18 en woensdag 19 december 2007

13 december 2007


Het Instituut voor Cultuur en Geschiedenis (ICG) van de Universiteit van Amsterdam (UvA) organiseert op 18 en 19 december het congres Oorlog, erfgoed en herinnering.

Affiche 'Oorlog, erfgoed en herinnering' | Ontwerp: Anton Feddema; fotografie: Frank van Vree

Tijdens het congres komen thema's aan de orde als de herinneringscultuur van Nederland in een internationaal perspectief, de rol van beeldmateriaal en egodocumenten bij de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog en de museale enscenering van oorlogserfgoed.

Op woensdag 19 december (15:30 uur) zal de plenaire sessie 'Sporen van herinnering : de gloCalisering van de oorlog in Nederland en Indonesië' plaatsvinden.

In deze sessie schetsen Jan Kolen (VU) en Esther Captain (VWS) de naoorlogse wereldwijde ontwikkeling van steeds meer met de Tweede Wereldoorlog verbonden herinneringsplaatsen, waarvan de culturele biografie door herdenkingspraktijken, 'roots-reizen', 'city branding' en ruimtelijke ontwikkeling tot die periode wordt gereduceerd.

Dit vraagt volgens hen om een onderzoeksperspectief dat meer recht doet aan het dynamische en multivocale karakter van deze sporen van herinnering.
Het congres vindt plaats in de Tinbergenzaal van de KNAW (Kloveniersburgwal 29) te Amsterdam. Inschrijven kan via het registratieformulier. Meer informatie is te lezen in de programmafolder Oorlog, erfgoed en herinnering (Adobe Acrobat®-document; 448 Kb).

Terug naar boven


Themabijeenkomsten in Bronbeek (1): Decemberfeesten in Nederlands-Indië
zondag 25 november 2007

1 november 2007


De stichting Kumpulan Bronbeek en de werkgroep Indisch Erfgoed Apeldoorn (IEA) organiseren op zondag 25 november 2007 in samenwerking met het Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek het programma Decemberfeesten in Nederlands-Indië op het landgoed Bronbeek te Arnhem.

Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek | Foto: Kumpulan Bronbeek
Het programma is interessant voor iedereen van jong tot oud met belangstelling voor de historie en cultuur van het voormalige Nederlands-Indië en het huidige Indonesië.

Programma
De bijeenkomst onder leiding van dagvoorzitter Adrienne Zuiderweg (IEA) omvat presentaties door John Helsloot, Paul Faber, Marieke Kroonen en Oei Hong Kian:
  • 10:00-11:00 uur
    Ontvangst met koffie of thee en spekkoek.
  • 11:00-11:05 uur
    Opening door Adrienne Zuiderweg (Indisch Erfgoed Apeldoorn).
Adrienne Zuiderweg | Foto: Kumpulan Bronbeek Adrienne Zuiderweg (Amsterdam, 1952) is neerlandica en doet voor haar promotie onderzoek in binnenlandse en buitenlandse bibliotheken, archieven en museale collecties. Zij heeft een reconstructie gemaakt van het literaire en culturele leven in Batavia (1619-1811). Zij publiceert en geeft voordrachten over dit onderwerp en over de VOC, Oost- en Nederlands-Indië vanuit literatuur- en cultuurhistorisch perspectief. Tevens organiseert ze lezingen en optredens over Indië en Indonesië. Zij heeft colleges gegeven aan de Universiteit van Amsterdam, Jakarta (Indonesië) en Stellenbosch (Zuid-Afrika) en is redactielid van het tijdschrift Indische Letteren.

  • 11:00-11:05 uur
    Paul Faber:
    Sinterklaas overzee: onverwachte kanten van de Nederlandse cultuur
    Een Griekse bisschop, wonend in wat nu Turkije is en wiens gebeente in Italië bewaard wordt, en zijn metgezel, een in Moorse fantasiekleding gestoken Afrikaanse bediende, groeiden uit tot symbolen van Nederlandse identiteit! Dit opmerkelijke gegeven wordt op luchtige wijze gevolgd, in verschillende manifestaties van het Sint-Nicolaasfeest: in Nederlands-Indië, maar ook in andere vestigingen van de Nederlandse diaspora.
    Paul Faber laat er mooie foto's van zien en schetst het hoe, wat en waarom.

Sinterklaas in Surabaya, Nederlands Indië (1946) | Foto: Collectie Mariniersmuseum Rotterdam Sinterklaas in Surabaya, Nederlands Indië (1947) | Foto: Collectie Mariniersmuseum Rotterdam
Sinterklaas in Menado, Nederlands Indië | Foto: Collectie Tropenmuseum/C.J. Taillie Sinterklaas in Nederlands Indië (1937) | Foto: Collectie Tropenmuseum

Sinterklaas overzee
Foto's boven: Mariniersmuseum, onder: Tropenmuseum
Klik op een van de foto's voor een groter beeld

Paul Faber | Foto: Kumpulan Bronbeek Paul Faber (Veendam, 1951) is kunsthistoricus en werkt sinds 1997 als senior conservator Afrika aan het Tropenmuseum in Amsterdam. Als tentoonstellingsmaker en publicist is hij vooral actief geweest op het gebied van wereldkunst en -cultuur. Hij maakte tal van ten­toon­stellingen en publicaties, waaronder Beeldende Kunst in Suriname (1995), Ethiopië, erfenis van een keizerrijk (1997) en Familieverhalen uit Zuid-Afrika (2002). Daarnaast is hij actief geweest in internationale museumprojecten in Zuid-Afrika, Benin, Kenia, Zambia en Ghana. In 2006 stelde hij het boek Sinterklaas overzee samen vanuit een behoefte nu eens naar de eigen cultuur te kijken. Het werd vertaald in het Engels, Spaans en Bahasa Indonesia.
  • 11:30-12:00 uur
    Oei Hong Kian:
    Het Chinese Nieuwjaar van 1930 in Indonesië
    Nieuwjaarsdag valt altijd met Nieuwe maan tussen 21 januari en 19 februari. Door de zeer rationele verdeling van de tijd, rekening houdend met Zon en Maan, Yang en Yin, opent deze dag altijd exact de Nieuwe Lente, gebaseerd op sterrenkundige beginselen. Nieuwe rode plakkaten met opschriften Lente, Geluk, Lang Leven en Voorspoed sieren de huizen van de Peranakan-Chinese gemeenschap. Een periode vol ceremonieën en rituelen is aangebroken.
    Voor Oei Hong Kian is Nieuwjaar heel bijzonder.
Oei Hong Kian | Foto: Kumpulan Bronbeek Oei Hong Kian (Magelang, 1921) studeerde na de School tot Opleiding van Indische Tand­artsen in Surabaya en het Tandheelkundig Instituut (RU Utrecht) af in 1948. Kort daarna vestigde hij zich in Jakarta waar hij een bloeiende praktijk had (1949-1968). President Sukarno (1967-1968), bijna alle ministers, vele ambassadeurs en belangrijke zakenlieden behoorden tot zijn patiënten. In 1968 vertrok hij naar Amsterdam waar hij tot 1981 zijn praktijk uitoefende. Oei Hong Kian was hoofdredacteur van De Vriendschapsband. Hij schrijft reis- en andere verhalen voor het Indonesische maandblad Intisari. In 1998 verscheen Kind van het land dat in het Indonesisch is vertaald; een Engelse vertaling staat op stapel.
  • 12:00-14:00 uur
    Indisch lunchbuffet en gelegenheid tot museumbezichtiging.
  • 14:00-14:30 uur
    John Helsloot:
    Hollandse winterfeesten op koloniaal Java (1870-1941)
    Nederlanders die langdurig in het buitenland verblijven, voelen vaak sterker dat zij Nederlander zijn dan in eigen land, vooral op 'typisch Nederlandse' feestdagen zoals het Sinterklaasfeest. Dat gold ook voor de Nederlandse gemeenschap in Nederlands-Indië. Maar Indië was natuurlijk geen Nederland. De 'Indische' manier waarop Sinterklaas, en ook Kerstmis, gevierd werden, moest wel verschillen van wat in het moederland de norm was.
    De lezing van John Helsloot gaat in op de spanningen die dat opriep en de zoektocht naar een evenwicht.
John Helsloot | Foto: Kumpulan Bronbeek John Helsloot (Amsterdam, 1950) studeerde culturele antropologie en promoveerde op een studie over identiteitsvorming door verschillende visies op feest en vermaak in de tweede helft van de negentiende eeuw, met name in Goes.
Hij werkt als onderzoeker op de afdeling Etnologie (Volkskunde) van het Meertens Instituut (KNAW) te Amsterdam, dat zich richt op onderzoek en documentatie van Nederlandse taal en cultuur.
Hij publiceert over de geschiedenis van de viering van kalenderfeesten, vooral die in de winter, in Nederland en Nederlands-Indië.
  • 14:30-15:00 uur
    Marieke Kroonen:
    Saté en champagne: decemberfeesten van Indische jongeren
    Hoe brengen Indische jongeren tegenwoordig de feestdagen door? Mengen zij de Nederlandse tradities nog met Indische gebruiken? Sinterklaas, Kerstmis en Oud en Nieuw worden meestal op de Nederlandse manier gevierd, in familieverband, waarbij eten en gezelligheid centraal staan. Naast het feestvieren in familieverband bezoeken jongeren in december 'Indo parties', waar zij hun leeftijdsgenoten ontmoeten. Ook het Internet is een plek waar jongeren elkaar prettige feestdagen wensen, en hun kerstwensen voor de Indische gemeenschap en Indonesië uiten.
  • Marieke Kroonen | Foto: Kumpulan Bronbeek
Marieke Kroonen (Naaldwijk, 1978) is maatschappij-historica en archivaris.
Sinds 2003 werkt zij bij het Haags Gemeentearchief, waar zij verantwoordelijk is voor het verwerven van particuliere archieven.
In 2005 schreef zij voor het boek De Indische Zomer in Den Haag een hoofdstuk over het verenigingsleven van de Indische gemeenschap in Den Haag.
In 2002-2003 werkte zij voor de Pasar Malam Besar als coördinator van het Bibit-Theater.
  • 15:00 uur
    Afsluiting door Adrienne Zuiderweg.
De bijeenkomst vindt plaats in het Reünie- en Congrescentrum Kumpulan, op Landgoed Bronbeek (Velperweg 147 te Arnhem) van 10:00-15:00 uur. Een Indisch buffet en bezoek aan het museum Bronbeek zijn inbegrepen.

Voorinschrijving is vereist
Er is geen kaartverkoop ter plaatse. Inschrijven voor de afzonderlijke dagprogramma's à € 20,- is uitsluitend mogelijk via een formulier, dat kan worden aangevraagd bij Natalie Bosman-Bové van Kumpulan Bronbeek (maandag, dinsdag en donderdag ook telefonisch bereikbaar op 026-3763578).
Inschrijven kan tot één week voor de datum van het dagprogramma. Annuleren leidt niet tot restitutie. Per arrangement zijn maximaal 250 plaatsen beschikbaar. Honden zijn niet toegestaan.

Volgende bijeenkomsten in de reeks
20 januari 2008: De Batak (lezingen, expositie, dans & film)
10 februari 2008: Koloniale architectuur in Indonesië (lezingen)
16 maart 2008: Repatriëring uit Nederlands-Indië (lezingen & film)

Berkat: De bijeenkomsten worden mede mogelijk gemaakt door Microflown Technlogies te Arnhem.

Terug naar boven


Het familiealbum van Machteld Honig: van residentsvrouw naar vrouwenkamp
zondag 25 november 2007

21 november 2007


Morgen, op 22 november, komt het eerste nummer uit van OOG, het nieuwe tijdschrift over kunst en geschiedenis. In dit eerste nummer is een 'familieportret' opgenomen over het leven van Machteld Honig, die in 1929 als residentsvrouw naar Nederlands-Indië vertrok en uiteindelijk in interneringskamp Lampersari, Semarang terechtkwam.

Aanstaande zondag 25 november geeft antropologe Esther de Graaf een lezing in het Rijksmuseum Amsterdam over haar onderzoek naar de foto-albums van Machteld Honig, getiteld "Een leven in foto's: het familiealbum van Machteld Honig". De Graaf voerde haar onderzoek uit aan de hand van foto's uit de collectie van het Rijksmuseum.

Aan de hand van getoonde foto's en een in het kamp geborduurde merklap, spreekt De Graaf over het leven van Honig in de weelde van Nederlands-Indië en het verdere verloop van haar leven in het jappenkamp.

Antropologe Esther de Graaf | Foto: Esther de Graaf
Antropologe Esther de Graaf

De lezing begint om 15:00 uur en duurt ongeveer drie kwartier. Meer informatie is te vinden op de website van het Rijksmuseum.

Terug naar boven


Ernst Jansz en Shelly Lapré met Molenbeekstraat in reprise
vrijdag 14 december 2007 - vrijdag 28 maart 2008

19 november 2007


Aansluitend op de presentatie van zijn album Molenbeekstraat en het gelijknamige boek, startte ook de theatertournee van Ernst Jansz, waarin hij herinneringen ophaalt aan zijn jeugd in Amsterdam.

De show Molenbeekstraat : een muzikaal verhaal bevat naast de autobiografische verhalen en liedjes ook vier Indische sprookjes. Shelly Lapré illustreert deze voorstelling met dans, licht en schaduw. Ted Lekatompessy speelt mee op gamelan en percussie.

Er staan nog acht voorstellingen gepland in de reprise; vijf in Nederland (met Shelly Lapré) en drie in België (solo):
Shelly Lapré tijdens de Indische Soos in Apeldoorn, 18-11-2007 | Opname: Frans de Meijer
Performance van Shelly Lapré
Klik voor bewegend beeld
Zowel op de website van Shelly Lapré als op de website van Ernst Jansz staat een interview met Lapré over haar aandeel in de voorstelling 'Molenbeekstraat'.

De samenwerking tussen Lapré en Jansz is overigens niet nieuw: Op 21 oktober 2004 verzorgde Shelly Lapré samen met Ernst Jansz in Apeldoorn de voorstelling 'Indische Sprookjes'.

Terug naar boven


Bronbeeksymposium over de Indische jeugd in de literatuur
zondag 11 november 2007

22 september 2007


Op zondag 11 november 2007 vindt in Congres- en Reüniecentrum Kumpulan (op het terrein van Bronbeek) het jaarlijkse symposium plaats van de Werkgroep Indisch-Nederlandse Letterkunde, getiteld: "Het kind dat we waren : de Indische jeugd in de literatuur".

Het ochtendprogramma is als volgt:
  • 10:30 uur - ontvangst met koffie
  • 11:00 uur - opening door voorzitter Peter van Zonneveld
  • 11:10 uur - Pamela Pattynama:
    "Laat mij voor één keer schaamteloos terugverlangen ..."
  • 11:30 uur - Annette Postma:
    De Indische jeugd van Couperus
  • 11:50 uur - Vilan van de Loo:
    "Omdat zij maar een meisje was", over Beata van Helsdingen-Schoevers (1886-1920), journaliste in Indië
  • 12:10 uur - Bert Paasman:
    Het kind in de Indische poëzie

Sonnet 'Het kind dat wij waren' | Tekst: Eddy du Perron

Foto ter inspiratie van het het sonnet 'Het kind dat wij waren' / Eddy du Perron | Bron: Adrienne Zuiderweg
Klik voor een groter beeld

Van 12:30-14:00 is de lunchpauze, waarbij desgewenst ook het museum van Bronbeek kan worden bezocht.

Het middagprogramma ziet er als volgt uit:
  • 14:15 uur - Wim Willems:
    Anak Tjalie : de wonderboy van de Boon-familie
  • 14:35 uur - Joop van den Berg:
    Eindexamen 1940 van Diet Kramer
  • 14:55 uur - theepauze
  • 15:35 uur - Fred Lanzing:
    Huckleberry Finn aan de Tjiliwoeng
  • 15:55 uur - Hans Vervoort:
    "Hans, jij moet naar huis door jouw moeder!!"
  • 16:15 uur - discussie en afsluiting
  • 17:00 uur - borrel
Het symposiumthema 'Het kind dat wij waren' is overigens ontleend aan een sonnet van Charles Edgar ('Eddy') du Perron (1899-1940).
Perron schreef ooit de volgende aantekeningen in zijn belangrijkste boekwerk 'Het land van herkomst' (1935) dat in het bezit was van letterkundige en journalist Jan Greshoff (1888-1971): "Als ooit het kind Ducroo moet worden afgebeeld, dan naar deze foto, die mij ook inspireerde tot het sonnet 'Het kind dat wij waren'."
De foto staat hierboven afgebeeld.

Meer informatie over het symposium is te vinden op de website van Indische Letteren of via hun secretariaat (telefoon: 0172 416272). De toegangsprijs is € 12,00 (inclusief koffie, thee en een borrel).

LITERATUUR:
- du Perron CE. Het kind dat wij waren
  Uit: Verzameld werk / E. du Perron. - Amsterdam : Van Oorschot, 1955. - (Deel I: Parlando ; Poging tot
  afstand), p. 66.


Berkat: Adrienne Zuiderweg

Terug naar boven


'Indische Herfst' in Apeldoorn
vrijdag 2 november 2007 - vrijdag 13 december 2007

10 september 2007;
updates: 11 oktober 2007
en 16 november 2007


Voor belangstellenden in de historie en de cultuur van het voormalige Nederlands-Indië en het huidige Indonesië, organiseert de werkgroep Indisch Erfgoed Apeldoorn (IEA) in samenwerking met de Stichting Kumpulan Bronbeek en het Erfgoed Platform Apeldoorn in de maand november 2007 weer een groot aantal activiteiten.
In deze maand worden op verschillende locaties in Apeldoorn film- en muziekvoorstellingen, diverse lezingen gegeven en is er een fototentoonstelling in het Stadhuis.
Er worden dit jaar weer zo'n 5.000 bezoekers verwacht.

ZIE OOK:
- Levie D. Het stadhuis en Gigant decor Week van het Indisch Erfgoed [Web document] Stentor 2007
  (9 september)

HISTORISCH CAFÉ
vrijdag 2 november 2007
Locatie: CODA, Vosselmanstraat 299 te Apeldoorn

Aan de vooravond van de 'Indische Herfst' is er een Indisch getint Historisch Café in kunst- en cultuur­centrum CODA (Cultuur Onder Dak Apeldoorn):
  • 17:00-17:30 uur
    Zaal open
  • 17:30-17:35 uur
    Verwelkoming door Rob Kemperink (voorzitter van de Historische Vereniging Felua)
  • 17:35-17:50 uur
    Project Erfgoed van de Oorlog, specifiek Indisch Erfgoed van de Oorlog door Esther Captain (projectleider VWS)
  • Gelders blauw : Indisch leven in de provincie | Cover: BnM Uitgevers
  • 17:50-18:00 uur
    Lezingen op Bronbeek door George van Hoogeveen (Indisch Erfgoed Apeldoorn)
  • 18:00-18:20 uur
    Pauze
  • 18:20-18:35 uur
    Gelders Blauw : Indisch leven in de provincie door Karen Portier (Radboud Universiteit Nijmegen) en Peter van Riel (Stichting SARI, Nijmegen)
  • 18:35-19:00 uur
    Muzikaal intermezzo met Indische liedjes door Lex Sonneveld (pianist/accordeonist)
De entree voor het Historisch Café is gratis.

FILMS IN GIGANT
15-17, 20 en 22 november 2007
Locatie: Gigant!, Nieuwstraat 377 te Apeldoorn

In het filmtheater van Gigant! worden drie fraaie films vertoond: één Indonesisch meesterwerk en twee Nederlandse films met een Indisch thema.

Oeroeg
donderdag 15 en vrijdag 16 november 2007
Aanvang: 20:15 uur, entree: € 5,00

Op 15 en 16 november draait de film Oeroeg uit 1993, een verfilming van het gelijknamige boek van Hella S. Haasse.
Johan (Rik Launspach) is de zoon van een Nederlandse plantage-eigenaar in Indonesië. Hij groeit samen op met Oeroeg (Martin Schwab), die op zijn beurt de zoon is van de ploegbaas. In de dagen volgend op de Tweede Wereldoorlog starten de Indonesische Nationalisten een gewapend verzet tegen de Nederlandse kolonialisten. Johan, inmiddels een soldaat van 24, krijgt de opdracht om de macht in Indonesië te gaan herstellen. Als hij op de plantage aankomt, is het eerste wat hij ziet zijn door Indonesische vrijheidsstrijders brutaal vermoorde vader. Heel even krijgt Johan een glimp van het gezicht van de moordenaar te zien. Hij herkent zijn oude vriend Oeroeg.

Opera Jawa
vrijdag 16 en zaterdag 17 november 2007
Aanvang: 20:00 uur, entree: € 7,50
zondag 18 november 2007
Aanvang: 14:30 uur, entree: € 7,50
dinsdag 20 november 2007 (incl. lezing)
Aanvang: 19:30 uur, entree: € 7,50

De Indonesische film Opera Jawa (2006) van meester-filmmaker Garin Nugroho, gaat over het ouroude verhaal van verlangen en jaloezie. Een en ander wordt verbeeld door een fantastische samenstelling van oude en nieuwe muziek, dans en beeldende kunst. Meer informatie over de film en regisseur Nugroho is elders op deze pagina te lezen.
Op dinsdag 20 november wordt de film ingeleid door een lezing van Marc Westermann, Indonesiëkenner en docent aan het Nederlands Instituut voor Filmeducatie.

My Blue Heaven | Cover: Excalibur My Blue Heaven
donderdag 22 november 2007
Aanvang: 20:15 uur, entree: € 5,00

De film My Blue Heaven (1990) vertelt het verhaal van het in 1961 naar Rotterdam gerepatrieerde Indisch gezin van Maatje en Paatje Benoit. Als Maatje een succesvol restaurant opent, zet dat kwaad bloed bij de eigenaar en de klanten van een nabijgelegen snackbar. Wat begint met pesten, eindigt in een gewelddadig conflict.
De film was het acteerdebuut van Koen Wauters. Enkele andere bekende spelers zijn Ruud de Wolff (1941-2000) als Paatje en Leen Jongewaard (1927-1996) als snackbareigenaar. Een bijrol is weggelegd voor Tatjana Šimić.

ZIE OOK:
- Levie D. Film met lezing in Gigant [Web document] Stentor 2007 (16 november)

MUZIEK: ERNST JANSZ/WOUTER MULLER en MOLUKS-INDISCH CAFÉ
23 november 2007
Locatie: Gigant!, Nieuwstraat 377 te Apeldoorn

Doe Maar Indisch
vrijdag 23 november 2007
Aanvang: 20:15 uur, entree: € 12,00

Op vrijdag 23 november is de theater­voorstelling "Doe Maar Indisch" van Ernst Jansz en Wouter Muller. Jansz (Amsterdam, 1948) en Muller (Bandoeng, 1947) zijn beiden van Indische afkomst en al jaren actief als singer-songwriter.
Wouter Muller (l) met Frans de Meijer (PMB, 27 mei 2007) | Foto: Carla de Meijer
Beiden richtten zij zich aanvankelijk op de Nederlandstalige muziek: Jansz met Doe Maar en Muller met Quasimodo en Willem Wilmink (1936-2003). Beiden hebben ook pas op latere leeftijd hun Indische afkomst uitgedrukt in eigentijdse 'Indische' muziek.

Ernst Jansz bracht twee solo-albums uit: De overkant (1999/2001) en Molenbeekstraat (2006). Wouter Muller maakte drie cd's: Hier & daar (2000), Indisch hart (2002) en Pukul terus/Ga dóór! (2005). Zij hebben één keer samen opgetreden (tijdens een benefietconcert in mei in Enschede ten bate van Stichting Tileng) en dat smaakte direct naar meer.

Ingeleid door Frans Sulilatu (Indisch Erfgoed Apeldoorn) staan zij nu voor de tweede keer samen op de planken: Ernst Jansz (zang, piano en gitaar) en Wouter Muller (zang, gitaar en bluesharp).

N.B.: De gitarist op de foto links van Wouter Muller is niet Ernst Jansz met rambut panjang kembali, maar ondergetekende ...

Moluks-Indisch Café
vrijdag 23 november 2007
Aanvang: na afloop "Doe Maar Indisch", entree: gratis

Na afloop van het optreden van Ernst Jansz en Wouter Muller opent het Moluks-Indisch Café in Gigant haar deuren. De Molukse groep "Alternative" verzorgt dan een optreden en er zijn Indische en Molukse hapjes.

INDISCHE SOOS
18 november 2007
Locatie: CODA, Vosselmanstraat 299 te Apeldoorn

Agathe Wegerif-Gravestein (1867-1944) | Foto: Textielmuseum Op zondag 18 november is er een Indische Soos met lezingen en demonstraties, afgesloten door een muziekuitvoering en natuurlijk Indische hapjes.
Het programma ziet er als volgt uit:
  • 13:00-13:05 uur
    Verwelkoming door Frans Sulilatu en Sandra Kneefel (Indisch Erfgoed Apeldoorn)
  • 13:35-14:30 uur
    Kralen kleding uit Borneo door Esmeralda Zee-Hilal: over kralenkleding en kralenwerk op textiel, sieraden van schelpen en schelpenborduurwerk op doeken uit Kalimantan, Sumba en Sulawesi
  • 14:30-15:00 uur
    Pauze met koffie en kue lapis
  • 15:00-15:45 uur
    Batiktechniek door Shelly Lapré (beeldend kunstenaar en performer)
  • 15:45-16:00 uur
    Batikontwerpster Agathe Wegerif door Karin Zwaneveld-van der Sluys (Galerie De Sluis Art Deco en zo)
  • 16:00-17:00 uur
    Optreden van de Indische coverband Show-Gun
De zaal gaat open om 13:00 uur; de entree is € 10,00 (inclusief bezoek CODA-Museum).

TENTOONSTELLING IN DE BIBLIOTHEEK
15 oktober-25 november 2007
Locatie: CODA Bibliotheek, Vosselmanstraat 299 te Apeldoorn

Indonesische kralenkleding en batiktechnieken
Van maandag 15 oktober t/m zondag 25 november 2007 wordt in de bibliotheek van Apeldoorn wordt een maand lang een presentatie gegeven van ind(ones)isch textiel (waaronder traditionele Indonesische kralenkleding en batiktechnieken) door Esmeralda Zee-Hilal en Shelly Lapré.

IEA-tentoonstelling 'Indonesische kralenkleding en batiktechnieken' | Foto: Frans de Meijer IEA-tentoonstelling 'Indonesische kralenkleding en batiktechnieken' | Foto: Frans de Meijer IEA-tentoonstelling 'Indonesische kralenkleding en batiktechnieken' | Foto: Frans de Meijer IEA-tentoonstelling 'Indonesische kralenkleding en batiktechnieken' | Foto: Frans de Meijer IEA-tentoonstelling 'Indonesische kralenkleding en batiktechnieken' | Foto: Frans de Meijer
Kralenwerk van de Torada uit Sulawesi, hoeden uit Kalimantan, mannen koplah en dassen uit
Kalimantan en Kinder- en vrouwenkralenwerk uit Kalimantan en Sarawak
Foto's: Frans de Meijer (Klik voor een groter beeld)

Op zondag 18 november geven zij beiden een presentatie over dit onderwerp tijdens de Indische Soos.

TENTOONSTELLING EN LEZINGEN IN HET STADHUIS
19 november-13 december 2007
Locatie: Stadhuis, Marktplein 1 te Apeldoorn

Banda Aceh: op weg naar de toekomst
maandag 19 november t/m donderdag 13 december 2007
Toegang: tijdens openingsuren, entree: gratis

In het Apeldoornse stadhuis is een tentoonstelling te bezichtigen over de wederopbouw van Banda Aceh na de tsunami, met foto's van Indonesische fotografen.

Petjeut na de tsunami | Foto: Stichting Peutjut-Fonds Op indringende wijze wordt getoond hoe de inwoners van Banda Aceh hun dagelijks leven hebben hernomen na de tsunami van 26 december 2004. De gemeente Apeldoorn is na die vloedgolf een stedenband aangegaan met de stad Banda Aceh. De werkgroep Indisch Erfgoed Apeldoorn vult de tentoonstelling, die in april 2007 ook in het Erasmushuis in Jakarta te zien was, aan met documentatie.

De tentoonstelling wordt op maandag 19 november, om 16:30 uur, geopend in aanwezigheid van de Indonesische ambassadeur in Nederland, mr. Junus Effendi Habibie.

Achin, Atjeh, Aceh
woensdag 28 november 2007
Aanvang: 20:00 uur, entree: gratis

Lezing van Robbert Jan Nix (voorzitter van Stichting Peutjut-Fonds) over Aceh ten tijde van de Nederlandse, Japanse en Indonesische overheersing, het dagelijkse leven en de toekomstverwachtingen.

Contractpensions
woensdag 12 december 2007
Aanvang: 20:00 uur, entree: gratis

Lezing van Hetty Naaijkens-Retel Helmrich (Scarabee Films) over contractpensions: een introductie op de gelijknamige documentaire waarvoor wereldwijd wordt gefilmd, waaronder in Apeldoorn op paleis Het Loo.
In totaal zijn na de Tweede Wereldoorlog bijna 290.000 repatrianten uit het voormalige Nederlands-Indië naar Nederland gekomen. In de beginperiode, rond 1946, was de opvang ongecoördineerd en werden repatrianten vaak bij particulieren ondergebracht. Later veranderde dit en vonden zij een tijdelijk verblijf in pensions en kazernes. De Indische Nederlanders werden over het hele land verspreid, maar toch waren er belangrijke vestigingsplaatsen. Na Den Haag was Apeldoorn het tweede opvangcentrum voor repatrianten. Zij vonden een doorgangshuis in pensions als "Anella" aan de Tutein Noltheniuslaan, pension "Roos", en - met speciale toestemming van H.M. Koningin Wilhelmina - paleis Het Loo.
In het verarmde Nederland van na de oorlog was de opvang zeer elementair geregeld; men kreeg kleding uitgereikt en had gemeenschappelijke maaltijden. De woningnood werd door de komst van zoveel repatrianten nog een extra groot probleem

ZIE OOK:
- Levie D. Honger naar kennis : George van Hoogeveen drukt stempel op expositie in stadhuis [Web
  document] Stentor 2007 (16 november)

Terug naar boven


Van djas toetoep tot sarong kabaja : lezing over de ontwikkeling van een koloniale kleedstijl in Nederlands-Indië
zondag 4 november 2007

9 oktober 2007,
update: 1 november 2007


Update: Helaas is deze lezing voor onbepaalde tijd uitgesteld.



Op zondag 4 november 2007 houdt om 14:00 uur Daan Wieman, kostuumverzamelaar, in museum Bronbeek te Arnhem de lezing Van djas toetoep tot sarong kabaja. Met dia's toont hij hoe zich in het koloniale Nederlands-Indië een eigen stijl van kleden ontwikkelde op basis van Europese en inheemse elementen.

Indische huisdracht: jas tutup en sarong kebaya | Screenshot uit The Late Late Lien Show (1979)

Aanvankelijk droegen de Nederlandse Indië-gangers nog kleding van Europese snit. De lakense pakken die Europese mannen gewend waren te dragen voldeden beslist niet in het warme Indië. Al gauw paste men zich aan het tropische klimaat aan en ging kleding van heel dunne stof dragen. In de Europese ontwerpen doken steeds meer inheemse elementen op. Het Europese colbert bijvoorbeeld ontwikkelde zich tot de zogenaamde djas toetoep (jas tutup). Uiteindelijk ontstond een koloniale stijl, die voortdurend beïnvloed werd door de Europese mode.
Over de wisselwerking tussen die invloeden en over de specifieke ontwerpen die dat opleverde gaat deze lezing met veel aanschouwelijk materiaal.

De lezing begeleidt de tentoonstelling 'De gordel van de macht', die in zomer en najaar 2007 in museum Bronbeek te zien is. Deze expositie maakt duidelijk hoe het overheidsgezag in het koloniale Nederlands-Indië tot uitdrukking kwam in kleding en uniformen van militairen en ambtenaren.

Meer informatie over de lezing van Wieman is te vinden op de website van de Volksuniversiteit Arnhem of via telefoon: 026 4422363. Inschrijving is noodzakelijk; de toegangsprijs is € 9,00 (incl. museumentree).

Terug naar boven


Wonen in Nederlands Indië
vrijdag 19 oktober 2007

11 oktober 2007


Hoe woonde men in Nederlands Indië vanaf de tijd van de Vereenigde Oostindische Compagnie tot 1942? Deze vraag wordt op 19 oktober aanstaande van verschillende kanten belicht in de de Leeszaal van de bibliotheek van het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) te Amsterdam, tijdens een lezing met beeld en geluid in het kader van de Week van de Geschiedenis.

Wonen in Nederlands Indië | Foto: KIT
Wonen in Nederlands Indië | Foto: KIT

De wooncultuur weerspiegelt de enorme diversiteit aan bevolkingsgroepen in Indië. Aan de hand van foto's uit de koloniale collectie van het Tropenmuseum, fragmenten uit vooroorlogse familiefilms en teksten uit de Indische literatuur schetsen verschillende sprekers een beeld van het huiselijk leven van de rijken en de armen, de Europeanen, de Chinezen en de Arabieren. De lezing behandelt het tijdperk vanaf de oprichting van de Vereenigde Oostindische Compagnie (1602) tot aan het einde van het Nederlandse koloniale gezag in Nederlands Indië (1942).
De middag wordt georganiseerd door het KIT in samenwerking met de Werkgroep Indisch-Nederlandse Letterkunde, het Filmmuseum en het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie. Vanwege de grote belangstelling is het niet meer mogelijk om voor deze middag te reserveren.

Op de website van het KIT is nog wel achtergrondinformatie te vinden, zoals het programma en de literatuurlijst.

Terug naar boven


Gekleed gezag : uniformering in Nederlands-Indië
zondag 14 oktober 2007

9 oktober 2007


Op zondag 14 oktober 2007 spreekt om 14:00 uur drs Marc J. Lohnstein, kostuumkenner, in museum Bronbeek te Arnhem over de uniformering van het Nederlands-Indisch bestuur, de politie en het leger. Hij maakt duidelijk hoe het overheidsgezag in het koloniale Nederlands-Indië tot uitdrukking kwam in kleding en uniformen van militairen en ambtenaren.
Het Nederlandse gezag in Nederlands-Indië steunde in hoge mate op het binnenlands bestuur, de politie en het leger. Het binnenlands bestuur voerde in geheel Nederlands-Indië de bevelen uit van de gouverneur-generaal. Politie en leger waren de machtsmiddelen om dit gezag desnoods met geweld af te dwingen. De uniformen van dit gezagsapparaat maakten de koloniale staat in de Nederlands-Indische samenleving ook werkelijk zichtbaar.

De kleding drukte in haar vormgeving en symboliek de autoriteit en het gezag van de staat over de inheemse bevolking uit. Bij uitstek Nederlandse symbolen, zoals het rijkswapen en de eikentak, zien we terug in de tenues. Met beeldmateriaal worden de uniformen en uniformonderdelen van bestuur, politie en leger getoond.

Meer informatie over de lezing van Lohnstein is te vinden op de website van de Volksuniversiteit Arnhem of via telefoon: 026 4422363. Inschrijving is noodzakelijk; de toegangsprijs is € 9,00 (incl. museumentree).

Resident L.F. Dingemans (Kediri, 1923) | Foto: Collectie Lohnstein
Resident L.F. Dingemans (Kediri, 1923)
Foto: Collectie Lohnstein

Terug naar boven


Herdenking slachtoffers Birma-Siam en Pakan Baroe-spoorwegen
zaterdag 18 augustus 2007

19 juni 2007


Op zaterdag 18 augustus 2007 wordt om 12:00 uur bij het monument op het landgoed van het KTOMM Bronbeek de jaarlijkse herdenking gehouden voor de slachtoffers van de Birma-Siam spoorweg en de Pakan Baroe spoorweg [*].

Monument 'Birma-Siam Spoorweg' op Landgoed Bronbeek te Arnhem | Foto: Nationaal Comité 4 en 5 mei
Monument 'Birma-Siam Spoorweg'
op Landgoed Bronbeek te Arnhem
Foto: Nationaal Comité 4 en 5 mei

Op 15 augustus 1945 capituleerde Japan en kwam er een einde aan de Tweede Wereldoorlog. Voor duizenden Nederlandse onderdanen, voor het grootste deel afkomstig uit het voormalige Nederlands-Indië, kwam deze capitulatie te laat. Zij lieten het leven tijdens hun krijgsgevangenschap waar zij onder mensonterende omstandigheden en overgeleverd aan de nukken van de Japanse overheerser werkten als dwangarbeiders aan o.a. de Birma-Siam spoorweg en Pakan Baroe spoorweg.

Het zal dit jaar de 40ste maal zijn dat de herdenking van de slachtoffers die vielen tijdens de bouw van deze spoorlijnen plaats vindt.
Het Landgoed Bronbeek ligt aan de Velperweg 147 te Arnhem. Meer informatie over de herdenkingsplechtigheid en deelname hieraan is te verkrijgen bij het Comité Herdenking Birma-Siam Spoorweg. Het secretariaat is te bereiken via telefoon (026 7850556) of e-mail.

[*] Zie ook het in 1996 verschenen boek Eindstation Pakan Baroe 1943-1945 : dodenspoorweg door het oerwoud van Henk Hovinga.

Terug naar boven


"Indisch Klassiek" aan de Emmakade in Den Haag
zaterdag 30 juni 2007 - zondag 1 juli 2007

21 juni 2007


Op zaterdag 30 juni om 20:00 uur en zondag 1 juli om 15:00 uur geven de twee mezzosopranen Natascha Morsink en Stephanie Gericke samen met pianiste Carolien Drewes een bijzonder liedrecital met de titel "Indisch Klassiek" in de serie Emmakadeconcerten.
Geïnspireerd door een ontmoeting met de in Den Haag levende dochter van de componist Paul Seelig (Breda, 1876 - Meester Cornelis [Jatinegara], 1945) ontstond het idee om een concertprogramma met muziek van Seelig en zijn tijdgenoten samen te stellen. Op het programma staan werken van Nederlands-Indische componisten uit de laat 19e en eind 20ste eeuw.

De vier componisten hebben gemeen dat ze een deel van hun jeugd hebben doorgebracht in Nederlands-Indië (of Indonesië).

Muziek en toneelvereniging 'Braga' met o.a. Paul Seelig op cello (Bandung, 1910) | Bron: Indisch Muziekleven
Muziek en toneelvereniging 'Braga'
met o.a. Paul Seelig op cello (Bandung, 1910)
Bron: Indisch Muziekleven

Drie ervan, Paul Seelig, Constant van de Wall (Surabaya, 1871 - Nice, 1945) en Leonard Pieter Joseph Michielsen (Batavia [Jakarta], 1872 - Wassenaar, 1944) zijn tijdgenoten die de indrukken uit hun jeugd verwerkten in hun klassieke muziekidioom.

Paul Johan Seelig (1876-1945) | Bron: Adrienne Zuiderweg
Paul Johan Seelig (1876-1945)
Klik voor een groter beeld

Constant van de Wall (1871-1945) | Bron: Adrienne Zuiderweg
Constant van de Wall (1871-1945)
Klik voor een groter beeld

Typerend voor het werk van Seelig en van de Wall is dan ook de combinatie van Oosterse en Westerse elementen. Michielsen liet zich inspireren door Duitse en Franse dichters uit zijn tijd en zijn muziek sluit aan bij de Duitse Romantiek. Van Seelig en van de Wall worden maleise liederen uitgevoerd, en verscheidene pantuns. Ook de hedendaagse componiste Sinta Wullur (Bandung, 1958) liet zich voor haar Nederlandstalige "Hella Haasse Liederen" inspireren door Maleise pantun teksten.

Het liedprogramma is het zesde in de serie Emmakadeconcerten, welke in oktober 2006 werd opgericht door pianiste Carolien Drewes en zangeres Natascha Morsink in het sfeervolle herenhuis aan de Emmakade. Na afloop van het concert kan het publiek samen met de musici genieten van een hapje en drankje.

Adres: Koningin Emmakade 139, 's Gravenhage. Entree: € 15,00, inclusief koffie/thee, een glas wijn en een lekker hapje. Aanvangstijden: zaterdag 30 juni vanaf 19:30 uur; zondag 1 juli vanaf 14:30 uur. Info/Reserveren: Emmakade139@yahoo.com (reserveren is noodzakelijk i.v.m. het beperkt aantal plaatsen).

BRON:
- Indisch klassiek concert Haagse Emmakade [Web document] Evenement Nieuws 2007 (19 juni)

Terug naar boven


'Positiv Papua People' : foto-expositie van Tom van der Leij in Leiden
dinsdag 1 mei 2007 - woensdag 30 oktober 2007

25 april 2007


In Papua dreigt een AIDS-epidemie: ruim 15% van alle AIDS-geïnfecteerden in Indonesië leeft hier, terwijl er slechts 1% van de bevolking woont. Vooral onder de traditionele stammen als de Dani, waar polygamie en vrije seks normaal is, grijpt het virus snel om zich heen. Een tweede 'Afrika' is hier in wording.
In 2005 reisde fotojournalist Tom van der Leij met Dokters van de Wereld naar de binnenlanden van Papua. Daar legde hij de Dani vast en portretteerde een het bijzondere gezondheidsproject van Dokters van de Wereld.

In puskesma's en posyandu's – gezondheidscentra en consultatiebureaus – gaf een team van Dokters van de Wereld voorlichting, op een manier die aansluit bij de beleving van de Dani.
Naast preventie van seksueel overdraagbare aandoeningen besteedden zij aandacht aan het bestrijden van discriminatie en stigmatisering van patiënten.

De expositie, die eerder te zien is geweest in Hotel Arena (Amsterdam), is tot en met oktober te bekijken in het Museum Volkenkunde te Leiden.

Positiv Papua People | Foto's: Tom van der Leij

BRON:
- Foto-expositie 'Positiv Papua People' in Museum Volkenkunde [Web document] Persbericht Dokters
  van de Wereld 2007 (25 april)

Terug naar boven


Rondleiding op het Landgoed Bronbeek
dinsdag 26 juni 2007

3 april 2007


Het Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum (KTOMM) Bronbeek in Arnhem geeft op dinsdag 26 juni 2007 een rondleiding op en een presentatie over hun fraaie landgoed.

KNIL-monument uit 1990 door Thérèse de Groot-Haider | Foto: Niek Ravensbergen
Klik voor een groter beeld

Van Bronbeek wordt wel gezegd dat het het laatste stukje Nederlands-Indië is, of zoals de oom van Wouter Muller eens aan hem zei: "Tanah air kita".

De themarondleiding start om 14:00 uur en wordt gevolgd door een PowerPointpresentatie over de geschiedenis van het landgoed. Het programma eindigt om 16:30 uur.

Bronnen en monumenten
Bronbeek is een voormalige buitenplaats in de Arnhemse Veluwezoom uit het begin van de 19e eeuw.
In 1863 werd op dit terrein het toenmalige 'Koloniaal Militair Invalidenhuis Bronbeek' gebouwd.
Tijdens de rondwandeling over het landgoed krijgen deelnemers uitleg over de monumentale bomen, bronnen, vijvers, watervallen, tuinbeelden, de vroegere zijderupsenteelt, de plantenkalender en het voormalige boerenbedrijf op het landgoed.

Ook de eclecticistische architectuur van de gebouwen op het landgoed, ontworpen door Willem Nicolaas Rose, en de monumenten ter herdenking van de slachtoffers van de Japanse bezetting van Nederlands-Indië in de Tweede Wereldoorlog worden belicht.

Na de wandeling geeft publieksvoorlichter Niek B. Ravensbergen, aan de hand van een PowerPointpresentatie, een beeld van de vroegere situatie op het landgoed.

Buste uit 1920 van Kapt. vlieger Johan Engelbert van Bevervoorde (overl. 1918) door A. Meifeilail | Foto: Niek Ravensbergen
Klik voor een groter beeld

De toegangsprijs bedraagt € 2,30 (incl. museumentree); reserveren op telefoonnummer (026) 3763555 is noodzakelijk. Bronbeek ligt aan de Velperweg 147 te Arnhem.

Terug naar boven


International Gamelan Festival Amsterdam
woensdag 13 juni 2007 - zondag 17 juni 2007

30 maart 2007


In het Amsterdamse Tropentheater, onderdeel van het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT), vindt van 13 tot en met 17 juni 2007 het International Gamelan Festival Amsterdam (IGFA) plaats.

Gamelan Festival IGFA: Multifoon | Foto: Tropentheater

De concerten worden uitgevoerd door diverse groepen en artiesten uit Indonesië, onder andere van het Institut Seni Indonesia/Surakarta (ISI), de Hogeschool voor de Kunsten in Surakarta.

Te horen zijn zowel traditionele gamelan (Gamelan jegog uit Jembrana, Bali, Gamelan Jawa door ISI, Gamelan degung uit West-Java en delen van de Gamelan opera) als hedendaagse gamelan (o.a.: Gamelan gong kebyar uit Buleleng, Bali).
Naast de uitvoeringen worden er op drie dagen masterclasses (workshops) gegeven en vindt een tweedaagse conferentie plaats met internationale gastsprekers.

Informatie op de website is te zien vanaf 2 april aanstaande. Geïntereseerden kunnen alvast contact op nemen met dr. Henrice Vonck, programmeur niet-westerse muziek bij het Tropentheater en artistiek leider van het Balinese gamelanensemble Irama Legong.

Terug naar boven


Jeugdboekenschrijver Peter Vervloed gaat 'Op reis naar Indonesië'
zondag 3 juni 2007

11 maart 2007


Op zondagmiddag 3 juni 2007 komt de jeugdboekenschrijver Peter Vervloed (Schoonhoven, 1951) naar museum Bronbeek. Hij verzorgt van 13:30 tot 15:00 uur een voorstelling voor het hele gezin vanaf 7 jaar. Vervloed vertelt niet alleen, maar maakt ook muziek en wie wil, kan meezingen met Indonesische liedjes, instrumenten bespelen en/of dansen.
Avontuurlijke bootreis naar Indonesië
Peter Vervloed neemt zijn publiek mee op een denkbeeldige bootreis naar Indonesië. Daar ontmoeten zij een dorpsoudste, die een spannend, geheimzinnig verhaal over zijn kris vertelt. Ook gaan zij dansen op een bekend Indonesisch volkswijsje. Tijdens hun tocht komen zij krokodillen tegen, moeten zij onder overhangende boomtakken door varen en watervallen trotseren. Maar iedereen komt weer veilig in Nederland terug.

Peter Vervloed | Foto: www.petervervloed.nl

Schrijver van kinderboeken
Peter Vervloed is onderwijzer. Zijn vrouw is in Indonesië geboren. Van haar familie hoort Vervloed veel wonderlijke verhalen, die weer terug komen in zijn boeken. Hij heeft inmiddels meer dan zestig boeken geschreven, zoals De kris danst, Vluchten voor een glimlach, De laatste sprong, De macht van de krokodil en Tijger ontsnapt. Binnenkort verschijnt Het huis van de slang.

Terug naar boven


Benefiet Muziek Matinee voor Indo TV
zondag 20 mei 2007

10 april 2007


De Stichting Indo TV wil televisie te maken "voor en door Indische Nederlanders en sympathisanten". Het initiatief wordt onder meer gesteund door acteur Willem Nijholt en producente Hetty Naaykens-Retel Helmrich.
Om aan gelden te komen organiseert Indo TV op zondag 20 mei 2007 een benefiet "Muziek Matinee" in Amersfoort. Optredens worden onder andere verzorgd door The Doop Brothers (vier broers met een uitgebreid repertoire Ind(onesi)ische liedjes uit de vijftiger en zestiger jaren) en Woody Brunings en Harry Berg van de Crazy Rockers.

Klik op de afbeelding voor meer informatie over deze muziekdag (314 Kb PDF).

Flyer Indo TV Benefiet Muziek Matinee, 20 mei 2007 | Ontwerp: Jan Hesseling

Update: "Helaas heeft het bestuur van Stichting Indo TV moeten besluiten om de Benefiet Muziek Matinee van 20 mei a.s. te annuleren i.v.m. te weinig belangstelling."

Terug naar boven


"Indische noten in de Haagse jazz" op de Pasar Malam Besar
donderdag 17 mei 2007 - maandag 28 mei 2007

14 februari 2007


Op de 49e Pasar Malam Besar (17-28 mei 2007) wordt onder de titel Indische noten in de Haagse jazz extra aandacht besteed aan de rol van Indische muzikanten bij de ontwikkeling van de Haagse jazzmuziek.

Rob Agerbeek tijdens het North Sea Jazz Festival in 1976 | Fotograaf onbekend

Het Haags Pop Podium besteed aandacht hieraan op haar website: Na de dekolonisatie kwamen veel Indische Nederlanders in Den Haag wonen. Mede daardoor kreeg de jazz in de jaren '50 hier vaste voet aan de grond. Den Haag groeide zelfs uit tot jazzstad nummer één in Nederland. Volgens de Haagse jazzkenner Arie van Breda is de bijdrage van Indische jazzmuzikanten de voornaamste verklaring voor die ontwikkeling. Wijlen Paul Acket bijvoorbeeld, initiator van het North Sea Jazz Festival, werd geboren in Semarang.

Speciaal voor de Pasar Malam Besar heeft pianist Rob Agerbeek (foto) een aantal Indische jazzmuzikanten uitgenodigd voor een concertavond. Onder andere Rob Pronk (trompettist, pianist en arrangeur), Ruud Pronk (slagwerk) en Flip Willemsen (gitaar) werken mee aan het optreden.
Maar ook de jongere generatie Indische jazzmusici treedt aan, onder wie gitarist Olaf Tarenskeen. [einde citaat]

BRON:
- van den IJssel G. Pasar Malam in teken van Indisch/Haagse jazz [Web document] Haags Pop Podium
  2007 (14 februari)

Terug naar boven


Pasar Malam Garuda met veel muziek, ook voor jongeren
zaterdag 5 mei 2007 - zondag 6 mei 2007

10 april 2007


Op 5 en 6 mei wordt in Spijkenisse de eerste Pasar Malam Garuda (PMG) gehouden, welke naast de 'traditionele' pasar ook een speciaal jongerengedeelte heeft onder het motto "Taste the Indonesian lifestyle @ Pasar Malam Garuda".
De PMG biedt een programma met traditionele en moderne dans met gamelan- en Surakarta-dansgroep Istika en de Hawaïaanse groep Hawaian Fantasy. Daarnaast zijn er demonstraties, veel stands (zowel informatief als creatief), veel makanan en vooral: veel muziek. Op het hoofdpodium is een Indorockfestival geprogrammeerd met The Rocking Teens, Black Wings/The New Challenge een hoofdact Andy Tielman.

De initiators Jason en Sabrina Laurens (broer en zus) de jongste pasar-organisatoren van Nederland (24, resp. 27 jaar). Zij hebben er voor gezorgd dat de PMG niet alleen de rindu-gevoelens koestert, maar ook interessant genoeg is voor de darah ketiga. Diverse (akoestische) jongerenformaties spelen verschillende muziekstijlen, zoals R&B, jazz, soul en Indonesische popmuziek (o.a. uit de Filipijnen).

Geïnteresseerd? Lees dan de flyers (PDF, 204 Kb).

Andy Tielman tijdens Parkpop (Den Haag) 26 juni 2005 | Foto: Bas de Meijer

Andy Tielman, Parkpop 2005
Foto: Bas de Meijer
Klik voor een groter beeld

Terug naar boven


De avonturen van Kantjil
woensdag 2 mei 2007

11 maart 2007


Wayang kancil | Foto: Hastings Gamelan Society

Iets heel anders als onderstaande log is de activiteit die Museum Bronbeek organiseert voor kinderen van 4 t/m 9 jaar op woensdagmiddag 2 mei 2007: de wayangvoorstelling 'De avonturen van Kantjil'.
Wayang, of wajang, is een Indonesisch schimmenspel. Kantjil is een dwerghertje en de held van het Indische dierenrijk.
Het typische verhaalmotief van de Kantjilverhalen is: "wie niet sterk is, moet slim zijn".
De voorstelling is van 13:30-15:00 uur. Na afloop kunnen de kinderen zelf wayangpoppen maken.

Terug naar boven


Lezing "Zestig jaar politionele acties"
zondag 22 april 2007

11 maart 2007


Op zondag 22 april 2007 om 14:00 uur geeft militair-historicus drs D.W. Staat een lezing getiteld "Zestig jaar politionele acties". Deze lezing wordt georganiseerd door en gehouden in Museum Bronbeek in samenwerking met de Volksuniversiteit Arnhem.
Dit jaar is het precies zestig jaar geleden dat in Nederlands-Indië de eerste grote militaire campagne tegen de Republik Indonesia begon. Deze zogenaamde Eerste Politionele Actie (Operatie Product) was bedoeld om de economisch belangrijke gebieden op Java en Sumatra weer onder Nederlandse controle te brengen. Het strategische doel was de vooroorlogse situatie te doen terugkeren. Pas vanuit die situatie zou over een eventuele verandering in de verhouding tussen kolonie en moederland gesproken kunnen worden.

Nederlandse militairen in Nederlands Indië | Foto: Legermuseum

De werkelijkheid was echter weerbarstig: Nederland kon de militaire successen niet in politieke winst omzetten. Bovendien nam de Indonesische guerrilla in omvang en effectiviteit toe.

Naast de ontwikkelingen en achtergronden van beide partijen op politiek en militair-strategisch gebied bespreekt Staat in hoeverre de waardering van de Nederlandse militaire inzet in de loop van de tijd is veranderd.

Terug naar boven


'De kunst van het waarnemen' : themaweekend op museum Bronbeek
zaterdag 14 april 2007 - zondag 15 april 2007

11 maart 2007


Het Nationaal Museumweekend (zaterdag 14 en zondag 15 april 2007) heeft dit jaar het thema 'De kunst van het waarnemen'.

Ook in Museum Bronbeek worden de zintuigen geprikkeld. Volwassenen én kinderen kunnen een indruk krijgen van het vroegere Nederlands Indië en het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) door bijvoorbeeld op eigen gelegenheid op expeditie te gaan. Hierbij komt men, letterlijk en figuurlijk, in aanraking met muziek, eten, kleding en wapens. Met behulp van een kaart kunnen kinderen van 8 t/m 12 jaar onbekende plekken en verborgen beelden op het landgoed onderzoeken.

Kusuma Budaya | Foto: Bronbeek

Jongere kinderen kunnen wegdromen bij een Indisch verhaaltje, een liedje zingen en proeven van Indische lekkernijen.

Een rondleiding door het museum en het landgoed met een gids is ook mogelijk. De gids zal mensen daarbij uitdagen om beter naar de dingen te kijken dan gewoonlijk en zo zelf ontdekkingen te doen.

De Stichting Gamelan Muziek Kusuma Budaya (foto) verzorgt een workshop met Midden-Javaanse gamelanmuziek, waarbij uitleg gegeven wordt over hoe men deze muziek beluistert.
Het museum is tijdens het Museumweekend gratis te bezoeken van 10:00 tot 17:00 uur. Laat vooral uw boterhammen thuis: het Indisch restaurant Kumpulan op het Bronbeekterrein kan ik u persoonlijk van harte aanbevelen!

Terug naar boven


Activiteiten van Taman Indonesia
zondag 1 april 2007, zaterdag 12 mei 2007 en zaterdag 2 juni 2007

9 maart 2007


Het Overijsselse dierenpark Taman Indonesia, met zo'n 50 verschillende tropische vogels (o.a.: gelatik, Bali myna, jalak), reptielen (o.a.: tokeh, cicak) en een aantal kleine Aziatische zoogdieren (o.a. kijang muncak, landak), opent op zondag 1 april aanstaande weer haar deuren. Er is die dag een uitgebreid programma samengesteld met Balinese dans van Bali Ayu Budaya, oosterse vertellingen door Jenny Hiemstra van vertelclub De Steenwijkerhoed en een modeshow van de Batikwinkel.
Op zaterdag 12 mei 2007 geven Wieteke van Dort en Wouter Muller een benefietconcert ten behoeve van de Stichting Tileng. De opbrengst gaat naar de heropbouw van verscheidene dorpen die getroffen zijn door de aardbeving in 2006 op Midden-Java.

Zaterdag 2 juni is in Taman Indonesia een indische kumpulan met een "nasi goreng project". Onder leiding van medewerkers van de Stichting Indische Cultuur kan er indisch worden gekookt en gegeten. Kandidaten kunnen ter plaatse hun nasi goreng komen klaarmaken, welke dan worden geproefd, vergeleken en gedocumenteerd om als cultureel erfgoed bewaard te worden bij de Stichting Indische Cultuur.

Taman Indonesia | Logo

Taman Indonesia ligt overigens in Kallenkote (vlak bij Kampung Batu, ... Ayo: Steenwíjk!).

Terug naar boven


Films en documentaires in het Mariniersmuseum
woensdag 7 februari 2007 en woensdag 7 maart 2007

23 februari 2007


Het Mariniersmuseum in Rotterdam vertoont op elke eerste woensdag van de maand in haar filmzaal een "bijzondere film, reportage of documentaire over de inzet van het Korps gedurende de afgelopen 60 jaar".

Mariniers | Foto: Mariniersmuseum

Deze maand, afgelopen 7 februari, was dat De slag in de Javazee, de zeeslag die duurde van 27 februari tot 1 maart 1942, waarbij zeer veel mariniers en vlootpersoneel het leven lieten.

Op woensdag 7 maart, om 12:00 uur, wordt de film Mariniersbrigade vanaf 1945 vertoond, over mariniers bij hun vertrek vanuit de Verenigde Staten van Amerika naar Nederlands-Indië en de beginperiode daar.
2.000 mariniers arriveerden eind 1945 met het troepenschip Noordam in de Indonesische wateren.
Het Mariniersmuseum is gratis toegankelijk voor houders van de Museumjaarkaart, een Veteranenpas, een Rotterdampas, voor medewerkers van Defensie en schoolklassen. Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag van 10:00-17:00 uur en zaterdag t/m zondag van 11:00-17:00 uur.

BRON:
- Filmvoorstelling 'mariniersbrigade vanaf 1945' [Web document] Nieuwsbank/Ministerie van Defensie 2007
  (23 februari)

Terug naar boven


Indië en Deventer : de twee werelden van Duymaer van Twist
zaterdag 27 januari 2007 - zondag 20 mei 2007

18 maart 2007


In Deventer vindt nog tot 20 mei 2007 een dubbeltentoonstelling plaats over Deventenaar A.J. Duymaer van Twist (1809-1887), die van 1851 tot 1856 gouverneur-generaal was van Nederlands-Indië.
Duymaer van Twist bleek reislustiger dan de meeste van zijn voorgangers; bijna geen plek in Indië liet hij onbezocht, ondanks de slechte reiscondities. Zijn vrouw Mie doet hiervan levendig verslag in brieven aan haar zuster Cecilia.

Voor de tentoonstelling zijn vele kostbaarheden van Duymaer uit Indië bijeengebracht: portretten, onder meer van Raden Saleh, koloniaal meubilair, krissen, handschriften, snijwerk en andere exotische voorwerpen.

Eduard Douwes Dekker/Multatuli hekelde hem, maar maakte hem tegelijkertijd door zijn boek Max Havelaar onsterfelijk.

Het Historisch Museum Deventer geeft een overzicht van zijn leven en werk als gouverneur-generaal in Indië.

A.J. Duymaer van Twist | Foto: Gemeente Deventer

Huis Nieuw Rande, Diepenveen | Foto: Gemeente Deventer

Het Speelgoedmuseum Deventer toont het leven van het echtpaar Duymaer van Twist na hun terugkeer naar Nederland, in Huis Nieuw Rande.

De buitenplaats 'Huis Nieuw Rande' (zie foto) liet Duymaer van Twist bouwen in Diepenveen, nabij Deventer. In het sfeervolle 19de eeuwse interieur is Duymaers originele imposante Indische bibliotheek te bewonderen.
Duymaer bleef overigens als politicus en als adviseur in Indische zaken maar ook als regionaal bestuurder, tot op hoge leeftijd zeer actief. Hij overleed in 1887 te Diepenveen.
Op vrijdag 13 april, 15:00 uur, geeft auteur en gastconservator Hans Smelik een lezing in het Historisch Museum Deventer getiteld: 'Multatuli en Duymaer van Twist: een haat-liefde verhouding'. Op vrijdag 18 mei, dezelfde tijd, dezelfde plaats, is er een lezing van auteur Willem Janssen, getiteld: 'Huis Nieuw Rande en zijn bewoners'. Meer activiteiten rond 'Indië en Deventer' zijn te vinden op de website van de gemeente Deventer.

Terug naar boven


Themabijeenkomsten in Bronbeek
zondag 21 januari 2007, 18 februari 2007,
11 maart 2007 en 22 april 2007

6 december 2006


De stichting Kumpulan Bronbeek en de werkgroep Indisch Erfgoed Apeldoorn organiseren in samenwerking met het Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek een reeks van vier thematische bijeenkomsten op het sfeervolle landgoed Bronbeek te Arnhem.

Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek | Foto: Kumpulan Bronbeek
Het programma, bedoeld voor "historisch, cultureel en literair geïnteresseerden, in het bijzonder in het voormalig Nederlands-Indië en Indonesië" en voor ondernemers die "kennis willen nemen van de culturele aspecten van zaken doen in het huidige Indonesië, belicht vanuit historisch en hedendaags perspectief".

Joop van den Berg (li) met dagvoorzitter Hans van den Akker | Foto: Niek Ravensbergen Op zondag 21 januari 2007 is het thema 'Nederlands-Indië in historisch perspectief', met de volgende lezingen:
  • De wereld van het KNIL - Fred Lanzing (auteur van Soldaten van smaragd : de wereld van het KNIL)
  • Krijgsverrichtingen op Bali : de KNIL-expeditie van september 1906 / Katja Payens
  • Nieuw-Guinea : alles en niets / Joop van den Berg
  • Nederlands-Indië op de middelbare school / Bas van Rooijen
Gezien de blunders die Uitgeverij Malmberg maakt in de geschiedenisboeken voor het VMBO (zie de thread op indisch4ever), lijkt het mij overigens handig als de auteurs de lezingen van Lanzing en Van Rooijen bezoeken.

Zondag 18 februari 2007 is het thema 'Sumatra: heden en verleden', met de volgende lezingen:
  • Dodenspoorweg Pakanbaroe / Henk Hovinga (schrijver/journalist)
  • Medan, Padang en Palembang in de laat-koloniale periode / Freek Colombijn (antropoloog/historicus van het KITLV)
  • Banda Aceh na de tsunami – Robbert Jan Nix (Luitenant-kolonel der Cavalerie b.d.)
Aafke de Jong als de bedroefde prinses Langkesari | Foto: Niek Ravensbergen Zondag 11 maart 2007 - mijn favoriete dag - heeft als thema: 'Dans en muziek, workshops'
  • Zingen over Indië / Bert Paasman (emiritus hoogleraar Indische letteren) en Wouter Muller (zanger)
  • Balinese dans / Aafke de Jong (onderzoeksassistent aan de Codarts Hogeschool voor de Kunsten)
  • Muziek / Wouter Muller (muzikant)
De laatste bijeenkomst is op zondag 22 april 2007: 'Werken en zakendoen in het voormalige Nederlands-Indië en Indonesië, door sprekers belicht vanuit historisch en hedendaags perspectief'.
  • De do's en dont's van het starten van een productie in Indonesië / F.G.R. Geerdink (managing director van Dutch Thermal Engineering BV)
  • Zaken doen in Indonesië / Mw mr C. Stoutjesdijk (directeur van Campaign, Congress and Management)
  • Zakendoen met Indonesië vanuit historisch perspectief / Dr J. Thomas Lindblad (hoofddocent economische geschiedenis Universiteit Leiden)
Alle bijeenkomsten vinden plaats op Landgoed Bronbeek (Velperweg 147 te Arnhem) van 10:00-14:30 uur. Er is geen kaartverkoop ter plaatse; inschrijving (ad € 20,-) is uitsluitend mogelijk via een inschrijfformulier, dat aangevraagd kan worden bij Natalie Bosman-Bové van Kumpulan Bronbeek.

Zelf bezoek ik de eerste drie bijeenkomsten en zal daarover hier op indoinside.nl publiceren.

Terug naar boven


Expositie "Krijgsverrichtingen op Bali" verlengd
woensdag 20 september 2006 - zondag 27 mei 2007

14 februari 2007


Tijdens de eerste door mij bezochte Themabijeenkomst op het landgoed van Bronbeek, heb ik ook de expositie "Krijgsverrichtingen op Bali : de Bali-expeditie van september 1906" in het museum van Bronbeek gezien.

Perang puputan in Pamecutan

Deze tentoonstelling, samengesteld door Katja Payens, is verlengd tot en met 27 mei 2007. De expositie gaat in op de vijfde Bali-expeditie van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL), die in 1906 plaats vond met een dramatische afloop.

Collectieve zelfmoord
De expeditie onder leiding van Generaal-majoor M.B. Rost-van Tonningen was bedoeld als strafexpeditie tegen Badoeng (Badung).
Zij leidde tot de pacificatie van Zuid-Bali, maar verliep geheel anders dan verwacht. Weliswaar overwon het KNIL, maar ten koste van een groot aantal slachtoffers aan Balinese zijde. De vorsten van Den Pasar (Denpasar) en die van Pametjoetan (Pamecutan) verkozen met de meeste van hun getrouwen een heldendood. Het koloniale leger was getuige van een puputan: een collectieve zelfmoord van mannen, vrouwen én kinderen.

"Moge, naar aanleiding van de slachting op Bali, die droeve gebeurtenissen in Badoeng geen onheil brengen over Nederlandsch-Indië en zijn bestuur. Doch een heilige plicht blijft op ons rusten om vergeving te vinden voor die vreselijke feiten op de twintigste september 1906, een datum die ik wel zou willen wegwissen uit onze historie."
Henri H. van Kol (SDAP Tweede Kamerlid en Indië-expert), 8 november 1906
Wilhelmus van Nassaue / Ziet gij dien heldenstoet?
Zij schoten op de vrouwen / en drenkten 't land met bloed
De kwasten der banieren / zijn darmen van een kind
Licht dat ge aan hun rapieren / nog vrouwenharen vindt
Een scherts op het Wilhelmus door een ander (?) Tweede Kamerlid in die tijd
KNIL-militairen
De tentoonstelling gaat in op deze gebeurtenis. Wat gebeurde er op Bali op 20 september 1906? Wie waren er getuige van? Hoe is dit gedocumenteerd? Te zien zijn foto's en wapens, zowel van het KNIL als van de Balinese tegenstander. Tegen de achtergrond van de expeditie en de puputan worden in de expositie ook enkele KNIL-militairen uitgelicht die aan de Bali-expeditie deelnamen. Een aantal van hen kwam later op Bronbeek wonen. Wie waren zij, waar kwamen ze vandaan, hoe kwamen ze in het KNIL terecht?

In september 2006 verscheen het boek De verovering van Bali door Ewald Vanvugt met foto's uit de collectie van Museum Bronbeek.

Terug naar boven


Naar het archief van 2006


wit vlak
© F. de Meijer 2001 -